Vaderschapsverlof: waar heb je recht op?

Als je vader wordt is dat een bijzonder moment. Een geboorte is een emotionele achtbaan, en je wilt natuurlijk een band opbouwen met je nieuwe kind. Daarom is er geboorteverlof. Door dit verlof heb je als partner na de geboorte tijd om samen met je kind te kunnen doorbrengen.

Geboorteverlof: vrije dagen na de geboorte van je kind

Als je net vader bent geworden wil je misschien niets liever dan zoveel tijd met je kind doorbrengen. Daarom kun je na de geboorte een paar dagen vrij krijgen om je samen met je partner te verwonderen over dit nieuwe wezentje wat in je leven is gekomen. Dit heet geboorteverlof. De regels omtrent vaderschapsverlof zijn in juli 2020 veranderd. Daarom zetten we de nieuwe regels hieronder even goed op een rij. 

LEES OOK: De 7 beste boeken voor jou als aanstaande vader

Recht op geboorteverlof als je in loondienst werkt

Als je in loondienst werkt heb je recht op vaderschapsverlof. Als je ZZP-er bent heb je helaas geen recht op vaderschapsverlof. Ook moet je door de wet erkend zijn als partner, bijvoorbeeld als je getrouwd bent of een samenlevingscontract hebt. Ben je dat niet, dan moet je eerst jouw kind officieel erkennen. Je hebt ook recht op dit vaderschapsverlof als je een kind adopteert. 

Berekening aantal uren geboorteverlof

Het geboorteverlof voor partners is opgebouwd uit het geboorteverlof en het aanvullend geboorteverlof. Het geboorteverlof is een aantal vrije uren die je krijgt na de geboorte van je kind. Hoeveel vrije uren je krijgt hangt af van hoeveel uren je in de week werkt. Werk je bijvoorbeeld 40 uur, dan krijg je 40 uur vrij. Je hoeft niet alle uren achter elkaar op te nemen. Dat mag je zelf bepalen, zo lang ze maar binnen en periode van 4 weken na de bevalling worden opgenomen. Tijdens het geboorteverlof word je volledig doorbetaald.

Aanvullend geboorteverlof

Daarnaast krijg je ook aanvullend geboorteverlof. Dit zijn 5 werkweken verlof die je extra krijgt bovenop het geboorteverlof. Deze vijf weken mag je ook weer naar eigen inzicht opnemen, maar wel binnen een periode van 6 maanden na de geboorte van je kind. Als je het aanvullende geboorteverlof opneemt krijg je 70% van je loon doorbetaald.

Wat is de reden dat je recht hebt op geboorteverlof?

De overheid wil graag dat de zorgtaken eerlijker worden verdeeld tussen de partners. Door een langere periode van vaderschapsverlof in te stellen kan de vader ook meer zorgtaken uitvoeren en bijdragen in de opvoeding. Bovendien is een langere periode van vaderschapsverlof ook fijn voor het kind. Die kan nu langer genieten van de aandacht van beide ouders. 

LEES OOK: De 7 beste boeken voor jou als aanstaande vader

Hoe combineer je werk en alleenstaand vaderschap?

Wanneer je uit elkaar gaat of gaat scheiden en de zorg voor de kinderen komt bij jou als vader te liggen komt er heel wat op je af. Ouderschap is al een baan op zich, dus als je als alleenstaande vader voor je kind of kinderen moet zorgen heb je heel wat ballen in de lucht te houden. Maar je moet ook naar je werk. Heel praktisch moet je dus meteen denken aan zaken als kinderopvang of gastouders. Want hoe combineer je het vaderschap met je werk? Hieronder lees je drie tips voor alleenstaande vaders die zorg met werk moeten combineren.

Zorg voor een duidelijk financieel overzicht

Misschien is je eerste oplossing als je alleen voor de zorg van je kinderen opdraait om minder te gaan werken. Als dat financieel haalbaar is, is dat natuurlijk mooi. Helaas is minder werken niet voor alle alleenstaande vaders weggelegd. Breng daarom eerst in kaart hoeveel er binnenkomt en wat de kosten zijn die je maandelijks moet maken, rekening houdend met de zorgkosten voor je kinderen. Houd daarbij rekening met allerlei eventualiteiten, er zijn namelijk altijd onvoorziene kosten met opgroeiende kinderen. Vergelijk je inkomsten met je uitgaven. Als je financiële plaatje het toelaat zou je kunnen besluiten om bijvoorbeeld een dag minder te gaan werken.

Overleg met je werkgever over de mogelijkheden

Misschien aarzel je om er op je werk oer te beginnen dat je je afvraagt hoe je als alleenstaande vader het allemaal rond moet breien, maar vaak is er in overleg met je werkgever meer mogelijk dan dat je denkt. Bij veel werkgevers is het bijvoorbeeld mogelijk om in plaats van 5 dagen in de week 4 x 9 uur te werken. Of misschien zijn er flexibele werktijden af te spreken of is er de mogelijkheid om meer tuis te werken, zodat je thuis bent als de kinderen uit school komen.

Vraag om hulp binnen je eigen netwerk

Misschien denk je als alleenstaande vader dat je een echte man moet zijn en het allemaal zelf moet oplossen. Maar dat is het jezelf onnodig moeilijk maken. Praat met de mensen in je omgeving zoals je familie, vrienden en buren over je situatie en hoe zij het zouden oplossen. Misschien kunnen ze helpen met raad, of zijn ze bereid om af en toe je kinderen op te vangen als jij voor je werk de deur uit moet. Je bent misschien wel een alleenstaande vader, maar dat betekent niet dat je het ook alleen moet doen.

Ben je op zoek naar meer tips en adviezen over alleenstaand vaderschap, hoe je kind(eren) zo weinig mogelijk ‘last’ van jullie relatiebreuk kunnen krijgen en andere opvoedtips bij scheiding? Bekijk dan ons overzicht met boeken over deze onderwerpen.

Wat zijn je rechten als vader wanneer je uit elkaar gaat met je vrouw of vriendin?

Als vader komen er na een scheiding vast vragen bij je op over welke rechten je eigenlijk hebt. Veel vaders geven aan dat ze het gevoel hebben in deze situatie aan het kortste eind te trekken. En zelfs als de wil van beide kanten er wel is, kan het door de situatie lastig worden om in overleg met elkaar te besluiten wie er voor de kinderen gaat zorgen en wat voor rechten de andere ouder dan heeft. Gelukkig is daar een en ander over vastgelegd in de wet. In dit artikel gaan we er nader op in wat voor rechten je hebt als vader als je uit elkaar gaat.

Ouderlijk gezag en het recht op zorg voor je kind

Welke rechten je als vader hebt vloeit voort uit het ouderlijk gezag. Wat het ouderlijk gezag precies inhoudt is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek. Hierin wordt bepaald dat de juridische ouders verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en verzorging van het kind. Het gaat hier dus om de juridische ouders, niet de biologische ouders. Dat betekent dat als je een kind geadopteerd hebt, je misschien niet de biologische vader bent, maar wel de juridische vader.

Rechten van de gezaghebbende vader bij een scheiding of relatiebreuk

Aan het ouderlijk gezag zijn naast allerlei plichten ook rechten verbonden. Als je de gezaghebbende vader bent heb je bijvoorbeeld recht op omgang met je kind, ook als jij en je partner uit elkaar zijn en geen goede relatie meer met elkaar hebben. Wat er ook tussen jullie is gebeurd, je hebt in ieder geval het recht om geïnformeerd te blijven over wat er met het kind gebeurt. Ook moet je in staat worden gesteld om mee te kunnen beslissen, bijvoorbeeld in het geval van medische kwesties of beslissingen ten aanzien van scholing.

Rechten en plichten bij een ouderschapsplan

Je maakt daarom samen met je partner een ouderschapsplan. In dat ouderschapsplan spreek je ook met elkaar af hoe de omgangsregeling eruit gaat zien. De ouders zijn juridisch dan verplicht deze regeling na te komen. Als de moeder de afspraken in deze regeling niet nakomt heb je als vader het recht om bij de rechter af te dwingen dat de regeling wel wordt nageleefd. Als vader heb je dus wel rechten, maar het is dus niet vanzelfsprekend dat je dat recht ook krijgt.

Ben je op zoek naar meer tips en adviezen over alleenstaand vaderschap, hoe je kind(eren) zo weinig mogelijk ‘last’ van jullie relatiebreuk kunnen krijgen en andere opvoedtips bij scheiding? Bekijk dan ons overzicht met boeken over deze onderwerpen.